2024

Geschiedenis

ruined building and rubble
Photo by Ahmed akacha on Pexels.com

In de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw herstelde ons land van de Tweede Wereldoorlog die onze planeet had getroffen. Ik moest nog geboren worden en bracht mijn kinderjaren door in die tijd. Toen ik volwassen werd, werd er van je verwacht dat je je meldde voor de dienstplicht. Ik werd uitgekozen om bij de luchtmacht te dienen. Ik had nog nooit gevlogen, maar ik herinner me dat ik vele maanden moest dienen. Na mijn opleiding in Nijmegen werd ik gestationeerd in Soesterberg, destijds een militair vliegveld, nu het Nationaal Militair Museum. Het meest opvallende was dat we niet naar huis mochten vanwege een dreiging. Dit haalde het nieuws niet; het werd een verhoogde staat van paraatheid genoemd.

Een verhoogde staat van paraatheid werd ingegeven door de dreiging uit het oosten. De USSR, destijds. Chinezen waren nog niet prominent aanwezig. De westerse wereld stond tegenover de oosterse wereld: een vrije democratie versus het minder vrije communisme. Het ijzeren gordijn, de Koude Oorlog. Dit leerden we al op school bij geschiedenis: de oude oorlogen, met name de Tweede Wereldoorlog, en hoe de wereld daarna verdeeld werd door de overwinnaars. De wereldorde probeerde zich te organiseren om te voorkomen dat de wereld ooit nog in brand zou staan. De VN werd gesticht.

Jaarlijks herdenken we de oorlogsslachtoffers en de gevallenen, en staan we op feestelijke wijze stil bij de bevrijding. Op de een of andere manier lijkt het alsof ons land dan echt een moment neemt om stil te staan bij deze verschrikkelijke geschiedenis. Hoewel dit voor iedereen een andere ervaring en herinnering kan oproepen..

Herinneringen komen vaak boven tijdens de kerstdagen. Sommige vanuit een religieus gevoel, andere meer vanuit de gezelligheid rondom de kerstboom en het heerlijke eten met dierbaren. Hoe dan ook, het lijkt alsof we dan echt even kunnen genieten van elkaar en het moment. We wensen elkaar het allerbeste toe. Hoe prachtig is dat, en laten we dat vooral koesteren..

Tijdens mijn opleidingen en trainingen heb ik een belangrijke uitspraak geleerd: ‘Je bent Atlas niet’. Deze gedachte wil ik graag delen. Ik geloof dat iedereen verlangt naar een wereld waarin we vreedzaam samenleven. De huidige tijd is echt een andere tijd die ik eerder heb beschreven; het klinkt en oogt anders, maar de impact voelt hetzelfde. Het lijkt alsof we op het punt staan de geschiedenis te herhalen. Dienstplicht, verhoogde paraatheid – is dit een herhaling van de geschiedenis? We zijn Atlas niet, we dragen de wereld niet op onze schouders, maar laten we tenminste elkaar dragen en opstaan tegen onverdraagzaamheid die als een virus door de westerse wereld waait.

Tweede kans

Mijn laatste blog ging over plaatsvervangende schaamte bij het kamerdebat over de regeringsverklaring.  Nu ruim 3 maanden later het debat wat we noemen de algemene politieke beschouwingen, na de troonrede en het aanbieden van de miljoenennota. Eerst de kamer aan het woord en de volgende dag de reacties van de regering.

Inmiddels is er positief nieuws vanuit de peilingen. Het vertrouwen in de politiek is gegroeid. 4 op 6 Nederlanders hebben weer wat vertrouwen gekregen. Een moment om even bij stil te staan.

Dan het debat van deze ochtend. De grootste oppositie partij trapte af. Fatsoenlijk, scherp, maar vooral met weinig positief gemoed, werd de aanval geopend. Natuurlijk de bekende en de te verwachten tegen reacties. Later de grote winnaar, nu de verdediger van het regeringsbeleid. Dat was wennen, een andere rol,  best lastig. Ook nu de bekende reacties, maar…

Wat we konden constateren is dat er ook knopen werden geteld. Partijen die nu een verantwoordelijkheid hebben in het regeren kleuren bij. Zo zwart-wit denken en spreken is in de kamer even weg. Nu op X nog, dan komt er iets op gang waar de grote meerderheid van het land behoefte aan heeft  dichtbij. Een beetje vertrouwen en wellicht dat mooie gevoel van verbonden zijn, zoals in de afgelopen sportzomer. Een warm hart…

Tenslotte de dynamiek en het zelf corrigerende vermogen in de kamer. Mensen van de verschillende stromingen werkte samen aan de toon en sfeer van debat. Is dat een nieuw begin? Houdt men dat vol?

De koning sprak in de troonrede over de kribbige samenleving. Hopelijk beseffen onze politieke voorgangers dat juist zij degene zijn die daarin het sturende voorbeeld zijn. Het debat van nu? Iedereen verdient een tweede kans. Pak deze, het gaat om veel meer dan het eigen gewin.

Geschiedenis

Gisteren heb ik vooral naar het Kamerdebat gekeken. Was op zoek naar inspiratie en een rechtenvrij plaatje. Ik was getriggerd door wat ik voorbij zag komen. Een nieuwe regering met een partijloze Minister President, de primus inter pares. Een oppositie, die bleef hangen in het verleden en een coalitie die schitterde door afwezigheid in het steunen van de Minister President. De man die aangezocht is door de vier partijen die min of meer tot elkaar zijn veroordeeld.

Bij het zoeken/googelen kreeg ik het plaatje van You Tube voor mijn neus. Van Zapp clipjes die gaan over de geschiedenis. Nu wil ik wel meteen duidelijk stellen dat ik op geen enkele wijze een vergelijk wil maken met de partijen en politici van nu en dat wat toen in de wereld speelde. Ik was aangetrokken tot het plaatje en keek even naar het clipje. Piere Bokma overtuigde in overdreef de rol van Hitler. Heel duidelijk liet hij zien hoe iemand twee gezichten kan tonen. Engeland was overtuigd dat zij uit de wereldbrand konden blijven. De geschiedenis leerde ons anders…

Dan nu wat er gisteren voorbij kwam. Het begon vrijwel meteen met onze vriend Jetten, de toon werd gezet en natuurlijk ging het linker smaldeel er overheen. De democratie heeft een meerderheid neergezet die niet de hunne is. Nieuwkomers en de één lid partij PVV mochten samen met de VVD aan de bak. Natuurlijk wil onze nationale roeptoeter wel blijven toeteren en zo zocht hij wat mensen voor in de regering. Mensen met denkbeelden en uitlatingen uit het verleden, die op zijn zachts gezegd in het spectrum van links – rechts extreem rechts genoemd kan worden. Overigens dat mag in ons land. Maar ja, nu in een regering, waarin de MP niet vaak genoeg zegt er voor alle Nederlanders en inwoners te zijn van ons Koninkrijk. De MP kon het blijven herhalen, maar als een grammofoonplaat bleef het linker smaldeel boos zijn over domme uitspraken van de nieuwkomers in de regering. Vervolgens gooide de roeptoeter nog wat op het vuur en later kon een nieuwkomer zich niet bedwingen en zette zij ook nog een stevige misser in. Het kabinet spreekt met één mond. Onze nationale roeptoeter zal nog moeten leren dat hij nu vooral zijn mensen moet steunen om zijn beleidswensen voor elkaar te krijgen. De nieuwkomers zullen moeten leren dat in de regering zitten echt een andere houding en rol is dan aan de zijkant toeteren als de opperste roeptoeter daarom vraagt.

Dan ons linkse smaldeel en vooral Jetten. De geschiedenis leert ons al dat mensen soms met twee monden praten, Piere Bokma speelde dat overtuigend, maar de geschiedenis leert ons ook dat het niet altijd tot oorlog leidt. Politici hebben sowieso moeite met om met één mond te praten. Overigens dat is gewoon menselijk gedrag, overkomt iedereen wel eens. Een gezamenlijke verantwoordelijkheid is dat volksvertegenwoordigers door hun gedrag en houding de democratie kunnen maken en breken. Alles valt of staat met vertrouwen in de politiek door het volk, de samenleving. Wat gisteren is gebeurd draagt daaraan niet bij. Niet de inhoud stond centraal, maar dom gekissebis. Laten we leren van de geschiedenis en gewoon iedereen de kans gunnen. Terugfluiten, wegsturen, beschadigen, het kan altijd nog…

4 Mei

Als ik ergens op vakantie ben, of gewoon een paar dagen er tussenuit, dan is de kans groot dat ik altijd op zoek ga naar de ere begraafplaatsen die ons herinneren aan de gevallenen in de 2e wereldoorlog.

Vandaag werd ik getriggerd door het nieuwsbericht dat Femke Halsema heeft besloten dat de herdenking op de Dam met extra veiligheidsmaatregelen zal plaatsvinden. Zo mogen er maximaal 10.000 deelnemers zijn in plaats van de normale 20.000 en zal iedereen gefouilleerd worden. Natuurlijk mogen mensen demonstreren op 4 mei om 20.00 uur, maar alleen op de daarvoor bestemde plekken elders in de stad. Maatregelen die genomen en waarschijnlijk ook nodig zijn om op 4 mei even 2 minuten stil te zijn voor het herdenkingsmoment.

Actueel was dit onderwerp. De stelling in het programma Spraakmakers van vandaag (19 april 2024).
“Het is triest dat er extra veiligheidsmaatregelen nodig zijn tijdens de dodenherdenking”

Het programma kenmerkt dat er studiogasten, mensen die inbellen, zijn en een ondersteunende website stand.nl. Zoals gebruikelijk luister ik naar argumenten, reacties en denk ikzelf na wat ik ervan zou vinden. Echt stemmen op de ondersteunende website doe ik over het algemeen niet en ik heb me ook niet op gegeven voor de spraakmakers community. In die zin ben ik een gewone luisteraar.

In het programma kwamen enkele begrippen voorbij die ieder een lading hebben. Herdenken, verzoenen en verbinden. Herdenken staat op 4 mei centraal. Vrijwel iedereen die op de zender kwam was het daar wel over eens. Al was er ook iemand, een beller, mening dat het wel erg lang geleden is en hij zich afvroeg of het iets van deze tijd. Denk dat deze beller niet goed op de hoogte was van het doel van de herdenking op 4 mei.

Tijdens de Nationale Herdenking herdenkt Nederland allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord; zowel tijdens de Tweede Wereldoorlog en de koloniale oorlog in Indonesië, als in oorlogssituaties en bij vredesoperaties daarna.

Iemand sprak ook over verzoenen. Een begrip waar een ieder zo zijn eigen invulling aan kan geven. Zo heb ik me ermee verzoend dat ik geen miljonair ben geworden. Overigens dit als voorbeeld.

Verzoenen staat ook voor vrede laten sluiten. Hij slaagde er in de twee kampen te verzoenen. In sommige regio’s waar herdenkingen worden gehouden zijn, wordt dat verzoenen in de praktijk gebracht.

“De huidige generatie Duitsers heeft niets meer met de daden van toen te maken, schaamt zich daar nog wel voor en heeft er verdriet van. Dat moeten ze mogen uiten tijdens onze Dodenherdenking.”

Nu komen we uit bij het begrip verbinden. De discussie of Duitsers wel of niet welkom zijn op een herdenking op 4 mei loopt decennia. Hoe verder we weg komen te staan van de jaren 40-45, hoe meer ruimte er is gekomen om samen stil te staan bij wat de wereld is overkomen door de machthebbers van die tijd. Een oorlog kent geen winnaars, alleen verliezers.

We leven nu in 2024 en het Midden Oosten staat op scherp. Er zijn Russen die dromen van het herstel van de Sovjet Unie. De tijd dat er een Oostblok was onder het gezag van het Kremlin. Wat heeft de beschaafde wereld van het verleden geleerd? Blijkbaar niet genoeg en zijn er nog steeds machthebbers die doelen nastreven met het voeren van oorlog. Maar wat verbind ons dan?

Deze vraag stelde zich ook de presentator van het programma. Hij opperde dat de herdenking niet het moment is voor verzoening en verbinding. Natuurlijk blijft dit voor iedereen een persoonlijke afweging. In de auto, toen ik het hoorde, dacht ik dat juist het herdenken een universeel karakter kan hebben waar plaats is voor verzoening en verbinding. Niet op de nationale herdenking op de Dam, maar vooral in ons zelf. Want ook de moeder die haar zoon moet missen nadat deze als kanonnenvlees is opgeofferd heeft verdriet, net als de Russische soldaat die zijn benen kwijt is na het lopen op een mijn. Dat verdriet en pijn is niet anders dan de Oekraïense vader die naar het plat gebombardeerd flatgebouw kijkt waar ergens in de puin zijn omgekomen gezin moet liggen. Of het kind op de Gaza die huilend in de camera vertelt dat ze niemand meer heeft. Omgekomen bij het bombarderen van hele woonwijken en steden in de Gaza. Beelden die op het netvlies branden, net als de invasie van de Hamas op 7 oktober waarbij mensen werden ontvoerd en afgeslacht. Al die mensen hebben geliefden die nu verdriet hebben, net als de jonge vrouw op de Jeep die het niet heeft overleefd. Zij voelde de angst en pijn.

Voor mij heeft herdenken, verzoenen en verbinden op één of andere manier dus wel met elkaar te maken. Niet zozeer in een organisatievorm, maar vooral hoe mijn 2 minuten stilte wordt ingevuld. Een stilte voor allen die getroffen zijn door verdriet en pijn veroorzaakt door de machthebbers van deze tijd.
Doet u mee?

Omzichtig Omdenken

Inmiddels zijn we alweer een paar weken verder. Het voorjaarsreces in politiek Den Haag is in volle gang. Alleen Kim is bezig met de vorm…

De eerste formatie of informatie ronde van onze PvdA recalcitrant Plasterk wordt als mislukt beschouwd en alle ballen van de oorzaak worden gericht op oude nieuwkomer Omzicht. Hij vond zichzelf niet zo handig in de communicatie naar zijn onderhandelingspartners en wellicht enkele partijgenoten. Ondertussen werd in politiek den Haag als een soort van Pavlovreactie de man en zijn partij in de kwade hoek gezet. Dagelijkse peilingen in de praatprogramma’s laten zien hoe dat werkt. De partij die inzet op omzichtig omdenken naar een andere politiek die meer gebasseerd is op gedeelde macht en een grotere invloed van het controlerend orgaan, de gekozen volksvertegenwoordiging, wordt met verenigde krachten weggezet. Het laat maar weer eens zien hoe moeilijk het is om weg te komen uit de vaste denkpatronen die beheerst worden door het behouden van macht.

In mijn omgeving hoor ik ook wel eens geluiden dat er iemand moet opstaan met ‘ballen’. Eigenlijk het tegenovergestelde van Omzicht (althans dat is wat de beeldvorming doet). Nu kent de geschiedenis best wel veel figuren die ‘ballen’ toonde of nog tonen. Je kunt je afvragen of deze figuren brengen wat een vrije westerse wereld kenmerkt. Ervaringen uit de geschiedenis en wat nu in de wereld speelt geven een donker beeld van de mensheid. Daar wil ik ver van blijven, Dan liever de omzichtige ballen van Omzicht.

Spreiden die hap!!

De genoemde wet, aangenomen in de tweede kamer, een kabinet gevallen en verkiezingen verder, met radicaal rechtse onderhandelingen op dit moment, lijkt niet te sneuvelen in de eerste kamer. Deze kamer heeft echt een andere positie en rol dan de eerste kamer. De getrapte gekozen senatoren horen dus een andere rol aan te nemen dan partijgenoten in de andere kamer. Zoals nu is aangekondigd hebben de VVD-senatoren die andere rol echt aangenomen.

Ik wou deze keer schrijven over het politieke proces dat plaatsvindt over de zogenoemde spreidingswet. Ik zoek dan naar iets wat past bij het kernwoord. In dit geval ‘spreiden’. Ik kom uit bij deze licentievrije foto van een pauw. De gedachte die opkomt is ’trots al een pauw’.

De politieke duiders in de media framen vrijwel allemaal meteen. Zo zou de politiek leider ‘haar mensen’ niet in de hand hebben. Of dit ligt een ‘bom’ onder de onderhandelingen. Of… zo zijn er nog wel wat duiders die menen dit te zien, of te zien aankomen.

De onderhandelaars zelf laten zicht meteen op ‘X’ uit. De een wat meer uitgesproken dan de ander, maar blijkbaar moeten ze er wat vinden en dat, nu even niet, binnenkamers houden.

Nu ik ben mijn eigen politieke duider, maar misschien ben ik wel wat breder dan dat. Waar gaat het nu eigenlijk om? Simpel gezegd? We willen minder instroom, want we hebben geen huizen en we willen ook een optimale welzijnsstaat, zonder dat we er al te veel voor betalen. O, ja en de koning moet ook belasting betalen. En… O, het is helemaal niet simpel samen te vatten, blijkt.

Waar gaat het nu toch fout in één van de meest welvarende landen ter wereld. Waarom scoren we op geluksladder in ons privé beleving al jaren bij de bovenste in de wereld en zijn we toch zo zuur op dat wat de samenleving ons brengt? Inmiddels zijn daar al veel theorieën over verschenen en natuurlijk is daar niet echt een eenduidige reden voor te noemen. We leven in een spannende tijd, het is een hectische en dynamische leefwereld waarin we vertoeven. Het is niet anders en daarom… ben ik enigszins een beetje trots als een pauw op die senatoren van de VVD. Want juist de eerste kamer is in het leven geroepen om wat weg te blijven van de ‘waan van de dag’ en het ‘politieke spel’. Dat is bedoeld om niet al te hijgerig te reageren en zorg te dragen voor een bestuurbaar land, ook voor de lokale bestuurders. Als de onderhandelaars dat zien als een ‘bom’ missen ze de essentie van een evenwichtig democratisch proces. Het lijkt wel of in den Haag men echt geen gevoel heeft voor wat buiten de randstad plaatsvindt. Of ze hebben er gewoon sch^t aan.

Willen de onderhandelaars deze wet niet? Dan hebben ze altijd, als ze tot een akkoord komen, het recht om deze wet te veranderen of overbodig te maken door een andere wet. Weet niet of ik dan ook bij een Pauw van trots uitkom.